آشنایی با نرم افزار SDRMAP، از پیدایش تا به امروز
نحوه پیدایش نرم افزار SDRMAP
درسال 1983 میلادی تیم نرم افزاری تحقیقاتی یک شرکت نیوزلندی به نام datacom ، اولین نسخه نرم افزار SDRMAP را از یک شرکت استرالیائی به نام Foresight خریداری و آنرا به سفارش شرکت سوکیشا (سوکیا) آماده نمود. البته هسته اولیه آن source code نرم افزاری به نام CDS بود. این نرم افزار در زمینه برداشت نقاط، ذخیره سازی و پردازش داده های زمینی، بهمراه نسل اول دوربینهای رقومی نقشه برداری، و همچنین دفترچه های الکترونیکی صحرائی ( fieldbook ) مختص شرکت سوکیا، یک مجموعه کامل را تشکیل می داد. هدف از آن نیز گردآوری، ذخیره، بازیابی و پردازش داده های نقشه برداری و تهیه نقشه های زمینی بصورت اتوماتیک بود.
این مجموعه درسال 1364 بصورت آموزشی و درقالب ارائه نمایشگاهی وارد ایران گردید. اما درعمل چندین سال طول کشید تا نرم افزار آن در ایران شناخته شده و مورد استفاده عملی قرارگیرد. در سال 1369 اولین نسخه کپی غیرمجاز نرم افزار با نام SDRMAP v4.0 همراه با قفل سخت افزاری! وارد بازار ایران شد. (البته قبل از آن تعدادی از نسخه های اصلی نرم افزار در قالب مجموعه های یاد شده توسط بعضی از ارگانها و ازجمله آموزشکده سازمان نقشه برداری کشور بصورت مجاز خریداری شده بود).
دوران پیشرفت و فروپاشی
سالهای ورود این نرم افزار به بازار ایران با زمان تغییر رویکرد در تهیه نقشه از روش آنالوگ به دیجیتال توسط تهیه کنندگان نقشه مصادف گردید. با توجه به مزایای روش دیجیتال و متعاقب آن استقبال گسترده نقشه برداران ازآن، درسالهای بعد و متناسب با نیازهای طرح شده، نسخه های بعدی نرم افزار SDRMAP نیز آماده و به ترتیب تحت ورژن های 4.5 ، 5.0 ، 5.5 ، 6.0 و درنهایت 6.5 تکمیل و جایگزین نسخه های قبلی شد. و صد البته نسخه کپی غیرمجاز آنها نیز بلافاصله آماده و روانه بازار ایران می شد ( که به نظر نمی رسید این امر بدون تمایل و خواست شرکت سوکیا انجام گیرد!).
یکی از برجسته ترین قابلیت های این نرم افزار، محیط پردازش داده های توپوگرافی و تولید منحنی میزان آن (SDR Contour) بود. علی رغم سادگی استفاده از آن، یکی از قدرتمندترین نرم افزارهای معرفی شده ( تا آن زمان و حتی اکنون) در زمینه پردازش داده های توپوگرافی و تولید منحنی میزان و DEM محسوب می شد. متاسفانه به روز رسانی این نرم افزار تا سال 2002 میلادی که آخرین نسخه تولید شده نرم افزار با نام SDR MAPPING & DESIGN V6.5 منتشرگردید، بیشتر دوام نیاورد و بعد از آن دیگر نسخه ای تحت این نام تولید و عرضه نشد.
قابل توجه اینکه بعد از تولید نسخه SDR MAPPING & DESIGN V6.5 ، تیم نرم افزاری مربوطه از هم پاشیده شد و آنها درقالب تیمهای نرم افزاری مختلف و مشابه به فعالیت خود ادامه دادند. تعدادی از آنها همکاری خود را با شرکت Sokia روی نرم افزاری به نام 12D Model که مباحث نقشه برداری نیز یکی از ماژولهای آن می باشد ادامه دادند. تعداد دیگری از آنها نیز با تیم های نرم افزاری شاخه اروپائی نرم افزار MapSuite و نیز شاخه آمریکائی ( نرم افزار MapVista ) فعالیت خود را ادامه دادند، که البته هیچکدام از اینها مشخصاً ادامه نرم افزار SDRMAP محسوب نمی شدند.
سرانجامی تلخ برای نرم افزار SDRMAP
با اینحال مشاهده می شود که چند سالی است نرم افزاری با عناوین SDRMAP V8.xx و یا SDR MAPPING & DESIGN V8.xx درسایت های تخصصی نقشه برداری ایران به عنوان نسخه جدید نرم افزار SDRMAP تبلیغ، معرفی و فروخته می شود !?. درحالی که نه تنها سنخیتی با نرم افزار SDR MAPPING & DESIGN و یا همان Sdrmap ندارد، بلکه محتوای آن نیز دقیقاً نسخه ای کپی شده از نرم افزار CDS یا همان Civil Design & Survey محصول شرکت Foresight می باشد!. فقط طراحی صفحه ورودی آن با شکل و عنوان SDRMAP تغییر داده شده است و لایه های درونی آن عیناً مشابه نرم افزار CDS شرکت Foresight اجرا می گردد!.
لازم به توضیح است که شرکت Foresight پس از فروش source code نرم افزار CDS خود به Datacom ، درسال 1986 نرم افزاری سفارشی بنام TRPS را به هیأتی ازنقشه برداران مالزی ارائه داد. سپس در سال 2000 با ارائه نرم افزار نسخه جدید Ezicad وارد بازار ایالات متحده گردید و شرکت Ezicad را در نیویورک تاسیس نمود. شرکت Foresight از سال 2003 میلادی به بعد با نام Foresoft به فعالیت خود ادامه داده است که سایت آن به نشانی www.foresoft.com نیز یکی از منابع مورد استفاده درتهیه این نوشتار بوده است.
سخن پایانی اینکه اخلاق حرفه ای حکم می کند که در ارائه ، معرفی و بخصوص استفاده از منابع، رعایت امانت لحاظ شود و بهتر است از دادن آدرس غلط که موجب انحراف و سردرگمی کاربران میگردد پرهیز شود.
با تشکر فراوان از جناب مهندس حجت اله امیری که زحمت تنظیم متن فوق را تقبل نمودند.
